In 2018 is er heel wat te doen geweest rond grensoverschrijdend gedrag. Ook de Vlaamse Roeiliga vzw heeft de nodige stappen ondernomen om de strijd tegen grensoverschrijdend gedrag aan te gaan. We laten Celine Pieters hierover even aan het woord.

“Graag wil ik mijzelf voorstellen als Aanspreekpersoon Integriteit (API) van de Vlaamse Roeiliga. De meesten onder jullie kennen mij als coördinator topsport, maar daarnaast heb ik nog een andere belangrijke rol. Ik vind het noodzakelijk dat wij als Vlaamse Roeiliga belang hechten aan zowel de preventie als aan de  aanpak van grensoverschrijdend gedrag. Als federatie wensen we mee te werken aan een veilig sportklimaat. De bescherming van sporters is en blijft onze prioriteit. Jammer genoeg worden op dit moment te veel incidenten nog niet opgemerkt, gemeld of aangepakt.

Om hieraan tegemoet te komen en om de drempel tot het melden van grensoverschrijdend gedrag te verlagen, kozen we er als federatie voor om een aanspreekpersoon Integriteit (API) aan te stellen. Als API ben ik het eerste aanspreekpunt waarbij jij als sporter, ouder, begeleider of andere betrokkene terecht kan met  je vraag, vermoeden of klacht over (seksueel) grensoverschrijdend gedrag. Ik ben er om je te helpen en bij te staan bij incidenten van grensoverschrijdend gedrag.

Wanneer je een melding doet, maak ik tijd om te luisteren naar je verhaal. Als API is het mijn taak om jou advies te geven bij de mogelijke vervolgstappen en je door te verwijzen naar de correcte instanties indien nodig. Belangrijk om weten is dat de API een discretieplicht heeft.

Wil je dergelijke zaken liever binnen jouw club melden? Dat kan ook! Op clubniveau zullen club API’s aangesteld worden. Ook de club API maakt tijd om naar jouw verhaal te luisteren en kan je reeds een eerste advies geven. Indien zij ondersteuning nodig hebben, kunnen zij beroep doen op de federatie API. Club API’s zullen vaak de eerste zijn waar je met jouw klacht terecht kan aangezien ze dichter bij het clubniveau staan. Zo staan ze meestal rechtstreeks in contact met de betrokkenen (slachtoffer, verdachte, trainers, ouders, …).

Grensoverschrijdend gedrag is een brede term. Je kan bij mij terecht voor alle soorten ongewenst gedrag. Merk je handelingen op die niet aanvaardbaar zijn? Aarzel niet om er over te praten. Neem ook gerust bij twijfel contact met me op.”

Elke roeier, ouder, trainer of andere betrokkene kan mij contacteren per mail via celine.pieters@vlaamse-roeiliga.be of telefonisch op +32 9 243 12 50 of +32 474 62 72 26.

Ook de Vlaamse Roeiliga ondertekende het charter van Geestig Gezond Sporten. 

Hier zie je volledig het charter.

Nadat VOICE in mei zijn filmpje publiceerde over seksueel grensoverschrijdend gedrag, getuigden enkele (voormalige) sporters ook in het openbaar over dat ongewenst gedrag dat ze ervaarden tijdens hun sportcarrière. Vele anderen deelden hun verhaal, binnen VOICE. VOICE is een Europees project dat getuigenissen van slachtoffers van seksueel geweld in de sport onderzoekt en aanbevelingen doet om de aanpak te verbeteren. Vaak hebben slachtoffers jarenlang gezwegen, uit schuld, schaamte of omdat ze bang waren voor de gevolgen. Vlaams minister van Sport Philippe Muyters vindt het belangrijk dat slachtoffers gehoor krijgen  “Seksueel grensoverschrijdend gedrag kan niet, punt aan de lijn”, stelt hij onomwonden. “Niet in de jeugdbeweging, niet in de school, niet in het bedrijfsleven, niet in de sport, nergens.” Het is belangrijk dat jonge sporters zich veilig voelen, daarom moet de sportsector hen een omgeving aanbieden waarin ze leren omgaan met elkaar en waarin ze zich kunnen ontplooien. Als sportsector moeten we de lichamelijke en seksuele integriteit van onze jonge sporters beschermen. Om dit thema aan te pakken werden al initiatieven genomen en instrumenten ontwikkeld. Meer informatie vind je op de website Sport met Grenzen

Wie als club over grensoverschrijdend gedrag en het thema lichamelijke en seksuele integriteit op zoek is naar instrumenten en ondersteuning, kan terecht bij ICES. Wie persoonlijk op zoek is naar een luisterend oor, of grensoverschrijdend gedrag wil melden, kan hier meer informatie vinden.

Het streven naar een positief sportklimaat en de bescherming van de jonge sporter staan voorop in het Vlaamse sportbeleid. Naar aanleiding van de recente getuigenissen rond seksueel grensoverschrijdend gedrag heeft Sport Vlaanderen, in samenwerking met ICES en VSF, een bevraging uitgevoerd bij de sportfederaties om een inventarisatie te maken van het beleid en de maatregelen die de federaties al nemen of genomen hebben. Op basis van de resultaten van deze bevraging zullen de prioritaire werkpunten in kaart gebracht worden en kan de ondersteuning vanuit Sport Vlaanderen, ICES en VSF geoptimaliseerd en verder uitgewerkt worden.

Meer info over dit thema bij Roeien + / Ethisch roeien. 

De laatste weken was er in de media veel ophef over seksueel grensoverschrijdend gedrag in de sport. Clubs die zich afvragen wat ze kunnen doen op vlak van (lichamelijk/seksueel) grensoverschrijdend gedrag, kunnen terecht op www.sportmetgrenzen.be. Je vindt er onder andere:

• Een brochure die aangeeft wat je als club kan doen, opgedeeld in 3 niveaus (“mijn club wil basisinspanningen leveren”, “mijn club wil iets meer doen”, “mijn club wil dit thema volwaardig uitbouwen”
• Het vlaggensysteem: een handig instrument voor sportclubbestuurders, sportbegeleiders en sporters om bewust om te leren gaan met lichamelijk en seksueel grensoverschrijdend gedrag in de sport.
• Een overzicht van vormingen rond dit thema.

De stappen die je als club in de toekomst neemt, hebben uiteraard geen impact op zaken die in het verleden misschien gebeurd zijn. Je kan als club echter wel aangeven waar sporters of anderen terecht kunnen met een vermoeden, melding, vaststelling of vraag. Zie Lees meer. 

Onderzoek leert dat 17% van de jonge Vlaamse sporters te maken krijgt met seksueel grensoverschrijdend gedrag in de sport. Dat gaat van vervelende seksuele opmerkingen en grapjes van een trainer of medesporter, over ongewenste aanrakingen tot aanranding of verkrachting. Misschien herken je daar iets van. Misschien heb je het nooit eerder verteld, omdat je niet weet aan wie je je verhaal kan toevertrouwen. Of misschien vraag je je af of wat je overkomen is wel erg genoeg is, of dat men je wel zal begrijpen, als je het zelf niet helemaal begrijpt.

Seksueel grensoverschrijdend gedrag in je sportomgeving is altijd verkeerd. Je mag je op geen enkele manier onveilig of onprettig voelen tijdens het sporten. Het is aan de sportclub om ervoor te zorgen dat dit niet kan gebeuren. Er moeten meer maatregelen genomen worden om –ook in de sport- seksueel grensoverschrijdend gedrag te voorkomen. Wij verzamelen verhalen van getroffenen en garanderen hun anonimiteit en respect voor hun privacy. Met de verzamelde informatie gaan we aan de slag om preventiemateriaal te ontwikkelen. Samen kunnen jij en wij een verschil maken op het sportveld en ervoor zorgen dat er in de toekomst meer aandacht is voor dit probleem.

Wil jij graag je verhaal kwijt over jouw ervaringen met seksueel grensoverschrijdend gedrag in de sport? Dan kan je geheel vrijblijvend contact opnemen met onderzoekster Tine Vertommen (per mail, per telefoon of per SMS – zie hieronder). Ken je iemand met zo’n verhaal, dan help je het onderzoek verder door deze boodschap te delen.

Het VOICE project is een samenwerking tussen negen universiteiten, vier internationale sportorganisaties en één slachtofferorganisatie. Elke universiteit heeft in eigen land een partnerschap met een sport- en slachtofferorganisatie. Deze samenwerking zorgt ervoor dat op elk moment opvang kan voorzien worden voor de deelnemers aan het project, dat er gedegen onderzoek gebeurt en dat de ontwikkelde instrumenten van nut zullen zijn in de Europese sportwereld.

Klik hier om de flyer te bekijken met meer informatie rond het project.

CONTACT DETAILS
Universiteit Antwerpen en Thomas MoreMail: Tine.Vertommen@uantwerpen.be
Phone: +32 494 129 545
Website: www.voicesfortruthanddignity.eu
Twitter: @voicessport, #voicesfortruthanddignity
Int. mail: voice@dshs-koeln.de
Facebook: https://www.facebook.com/seksueelgeweldindesport

Sport Vlaanderen ontwikkelde een digitale brochure "Transgenders in de sport" en wil hiermee volop inzetten op de verhoging van het welbevinden van transgender sporters en het vergroten van de sociale inclusie in de sport.

Zowel binnen de breedtesport als binnen de topsport staat de sportsector voor uitdagingen. Denk maar aan het feit dat in vele sporten en competities nog een strikte scheiding tussen man en vrouw wordt gehanteerd. Voor transgender sporters levert dit vaak problemen op voor het beoefenen van een sport.

Vlaams minister van Sport Philippe Muyters: “Wat doe je in zo’n geval als sportaanbieder? Maak je een onderscheid tussen transgender personen die wel, en zij die geen geslachtsaanpassende behandeling achter de rug hebben? En wat met transgender sporters die nog in een transitieproces zitten? Bestaan er wat dat betreft andere richtlijnen voor breedtesport dan voor de topsport? Ik wil met deze brochure een leidraad aanreiken en een aanzet geven om hierover binnen de federaties en clubs na te denken.”

De brochure is niet alleen een informatiebron over dit relatief onbekende thema, maar ook en vooral een hulpmiddel om een goed beleid rond transgender personen vorm te geven.

We willen jullie ook informeren over een mogelijke wetswijzing rond geslachtsregistratie. Die wijziging zal een grote invloed hebben op de organisatie van recreatieve en competitieve evenementen waar een indeling per geslacht gebeurt.

Vandaag betekent een wijziging in geslachtsregistratie dat een transgender sporter hormoontherapie en geslachtsaanpassende chirurgie heeft ondergaan. Deelname aan de gewenste categorie staat in zo’n geval niet ter discussie. We staan echter voor enkele belangrijke wijzigingen waardoor sporters makkelijker van “geslacht” zullen kunnen veranderen op hun identiteitskaart. Wanneer de wet betreffende de transseksualiteit gewijzigd wordt, zal het niet langer noodzakelijk zijn aan deze voorwaarden (hormoontherapie + chirurgie) te voldoen. Dit impliceert onrechtstreeks dat in het huidige beleid van federaties, waar de genderclassificatie gebeurt op basis van de gegevens op de identiteitskaart, de sporter in kwestie dus ook makkelijker van gendercategorie kan wijzigen.

Klik hier om de brochure te lezen.

Bij De VRL vinden wij het naleven van de juiste normen en waarden bij de beoefening van het roeien zeer belangrijk. De VRL wil dan ook actief werken aan een betere bewustwording bij roeiers, trainers, bestuursleden en ouders op dit vlak. De roeiclub moet een ontmoetingsplaats zijn en blijven waar sporters niet alleen met het nodige plezier en voldoening kunnen roeien, maar ook met het nodige respect voor elkaar en voor hun omgeving. Het is de bedoeling dat we binnen de Vlaamse Roeiliga duidelijk weten wat acceptabel gedrag is en wat niet.

De VRL heeft dan ook binnen dit kader een aantal gedragsregels opgesteld die hierbij kunnen helpen. Ieder lid van onze liga wordt geacht deze gedragcodes te volgen. Met name de trainers, bestuurleden en de ouders hebben een belangrijke verantwoordelijkheid en voorbeeldfunctie voor wat betreft het uitdragen en bewaken van deze gedragsregels.

De ethische codes beschrijven expliciet de gedragsnormen en regels voor iedereen binnen de roeiwereld. Het uitgangspunt is dat de solidariteit in de club verbetert als normen en waarden duidelijk zijn en als iedereen ze consequent hanteert. De belangrijkste succesfactor van een ethische code is de steun van de hele organisatie. Zowel coaches, bestuursleden, ouders en roeiers dienen zich aan deze codes te houden.

Sommige regels zijn meer gericht op één bepaalde doelgroep, maar elke doelgroep komt aan bod. Het is noodzakelijk dat iedereen alle regels kent, ook al zijn er op een gegeven moment niet op hen toepasbaar. De codes worden via de nieuwsbrief verdeeld en kunnen worden opgehangen in de club. 

Waarom een gedragscode?

• Omdat het roeiers, coaches, bestuurleden, ouders en derden duidelijk maakt wat kan en niet kan binnen de organisatie.
• Omdat je er een duidelijk signaal mee geeft. Je neemt ethische overtredingen serieus en je werkt aan veiligheid en welzijn binnen de roeiwereld.
• Omdat je op basis van de gedragscodes personen in de roeiwereld kan aanspreken op onveilig of ongepast gedrag.
• Omdat het de professionele houding van de roeiwereld ondersteunt. Je weet wat je van elkaar mag verwachten en hoe je zelf preventief, interveniërend en curatief moet handelen.

Bekijk en download in het kader rechts de verschillende affiches rond ethisch verantwoorde sportbeoefening.

12 codes die het goed gedrag in de roeiwereld beschrijft. 

	JANUARI	Respecteer het materiaal en de accommodatie
	FEBRUARI	Roeien: een sport voor gentlemen
	MAART	Zet goed gedrag in de kijker: zowel naar mensen als omgeving
	APRIL	Ken de vaar- en veiligheidsregels
	MEI	Roeiers, coaches en kamprechgers: een samenwerking
	JUNI	De trainer is de eerste vertrouwenspersoon
	JULI	Verbijt geen pijn, verzorg je lichaam
	AUGUSTUS	Wees betrokken en toon belangstelling
	SEPTEMBER	Focus op de taak, niet het resultaat
	OKTOBER	Gezonde voeding voedt goede prestaties
	NOVEMBER	De trainer, een wandelend voorbeeld
	DECEMBER	Communicatie en respect komen vanuit alle kanten